'चार आण्याची कोंबडी, बारा आण्याचा मसाला'....नाणी तयार करण्यासाठी लागतात एवढे पैसे !!
गेल्या काही वर्षात १ रुपयाची किंमत घसरली आहे. आजही जुने लोक ‘त्याकाळी १ रुपयात काय काय यायचं’ या संदर्भातली वाक्य म्हणताना दिसतात. पण तुम्हाला माहित आहे का, की १ रुपयाची किंमत कमी झाली असली तरी १ रुपयाच्या उत्पादनासाठी लागणारा खर्च हा तेवढाच आहे ? नाही माहित ? हे खुद्द रिझर्व बँकेने उघड केलंय राव.
मंडळी, रिझर्व बँकेने ‘इंडिया टुडे’च्या RTI ला (माहितीचा अधिकार) दिलेल्या उत्तरात नाणी उत्पादनासंदर्भात माहिती दिली आहे. १ रुपयाचा एक नाणं तयार करण्यासाठी १.११ एवढा खर्च येतो. म्हणजे १ रुपया तयार करण्यासाठी त्याच्या किमतीच्या ११ पैसे जास्त मोजावे लागतात. हा खर्च जास्त का याचं उत्तर मिळालेलं नाही. रिझर्व बँकेने दिलेल्या माहितीतून आणखी महत्वाच्या गोष्टी समजल्या आहेत ते जाणून घेऊया.
मुंबईच्या टाकसाळीने नाण्यांच्या उत्पादनासाठी लागणारा खर्च सांगितलेला नाही. मुंबई शाखेच्या म्हणण्याप्रमाणे माहिती अधिकाराच्या Section 8 (1) (d) प्रमाणे हे एक trade secret म्हणजे व्यापारातील गुप्त माहिती आहे. पण याउलट हैद्राबादच्या टाकसाळीने सगळी माहिती दिली आहे. हैद्राबादच्या टाकसाळीकडून मिळालेल्या माहितीत पुढील आकडे सांगण्यात आले आहेत.
(नाणी आणि त्यांच्या उत्पादनासाठी लागणारा खर्च)
१ रुपये – १.११
२ रुपये – १.२८ पैसे
५ रुपये – ३.६९ पैसे
१० रुपये – ५.५४ पैसे
टाकसाळीत नाणी पाडण्याचं प्रमाण २०१८ सालात कमी झाल्याचं रिझर्व बँकेच्या माहितीत म्हटलंय. २०१६ ते २०१७ दरम्यान सर्वात जास्त नाणी पाडण्यात आली होती. १ रुपयाची नाणी पाडण्याचं प्रमाणही ९.०३ कोटीवरून ६.३० कोटींवर आलं आहे. ही संपूर्ण माहिती तुम्ही खालील तक्त्यात पाहू शकता.
तर मंडळी, १ रुपयाच्या नाण्याच्या बाबतीत ‘'चार आण्याची कोंबडी, बारा आण्याचा मसाला' असा प्रकार दिसतोय. याशिवाय नाण्याचं चलनातील प्रमाण कमी होतंय ही गोष्टही विचार करायला लावणारी आहे.
आणखी वाचा :
तुमच्या खिशातलं नाणं नक्की कोणत्या टाकसाळीत बनलंय असं तपासून पाहा...
गोष्ट ६८ कोटींना विकल्या गेलेल्या भारतीय सोन्याच्या मोहोरेची.. कुणाची होती ती मोहोर?
हे तर खरोखरचे मनी प्लांट...या झाडाला खरंच पैसे लागून राह्यले ना भाऊ !!
